Koprofagia to częsty, choć niepożądany problem polegający na zjadaniu przez psa własnych lub cudzych odchodów. To zachowanie może wynikać zarówno z problemów zdrowotnych, jak i czynników behawioralnych. Skuteczne oduczenie psa tego nawyku wymaga kompleksowego podejścia, które powinno rozpocząć się od wykluczenia przyczyn fizjologicznych oraz wdrożenia pozytywnego treningu z użyciem komendy “zostaw” i systemu nagród [1][2][3].
Przyczyny koprofagii u psa
Koprofagia to zjawisko, które może mieć wiele źródeł. Fizjologiczne przyczyny obejmują niedobory żywieniowe, choroby przewodu pokarmowego oraz obecność pasożytów. Udowodniono, że niektóre psy, zmagające się z niedoborami składników odżywczych, instynktownie próbują je uzupełnić poprzez spożywanie kału, który zawiera resztki niestrawionych substancji [1][3]. Należy również pamiętać, że predyspozycje do koprofagii mogą być związane z preferencjami smakowymi lub atrakcyjnością zapachu odchodów, zwłaszcza dzikich zwierząt [1][2][3].
Przyczyny behawioralne to przede wszystkim stres, nuda i brak odpowiedniej stymulacji. Psy pozostawione bez zajęcia lub w środowisku wywołującym niepokój mogą rozwinąć nawyk zjadania odchodów jako formę działania kompensacyjnego czy próby radzenia sobie z napięciem [1][2]. Dodatkowo, problem często pogłębiają rutynowe zachowania i brak właściwej reakcji ze strony opiekuna [2][3].
Diagnoza problemu – wyklucz przyczyny zdrowotne
Podstawową zasadą w walce z koprofagią jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem weterynarii. Diagnoza weterynaryjna powinna obejmować zarówno badanie stanu ogólnego psa, jak i wykonanie badań laboratoryjnych, które pozwolą wykluczyć niedobory pokarmowe, choroby przewodu pokarmowego oraz obecność pasożytów wewnętrznych [1][2].
Jeśli lekarz nie zidentyfikuje przyczyny zdrowotnej, można zakładać, że koprofagia wynika z innych czynników – psychologicznych lub środowiskowych. Wtedy głównym narzędziem skutecznej zmiany zachowania jest odpowiednio prowadzony trening behawioralny i korekta warunków środowiskowych [1][2][3].
Najskuteczniejsze metody oduczania koprofagii
Proces oduczania psa jedzenia odchodów powinien obejmować kilka kluczowych komponentów:
- Kontrola psa podczas spacerów: Stała obserwacja sprawia, że łatwiej zareagować i uniemożliwić dostęp do odchodów, zwłaszcza w miejscach, gdzie psy mają kontakt z kałem dzikich zwierząt [1].
- Trening komendy „zostaw”: Regularne ćwiczenie tej komendy na spacerach i w domu stanowi podstawę skutecznego treningu. Pozytywne wzmocnienie – za posłuszeństwo pies otrzymuje smakołyk – pozwala zastąpić niepożądane zachowanie poprawnym [2].
- Unikanie kary fizycznej i karcenia krzykiem: Stosowanie takich metod może nasilić problem i wywołać dodatkowy stres u zwierzęcia [2].
- Aromatyczne przysmaki w diecie: Wprowadzenie do diety psa intensywnie pachnących, odpowiednich produktów, jak suszone żwacze wołowe lub specjalistyczne przysmaki, może skutecznie odciągnąć uwagę psa od kału [2].
Ważne jest, by trening komendy „zostaw” rozpoczynać od mało atrakcyjnych przedmiotów i stopniowo zwiększać poziom trudności, nagradzając psa za każde poprawne zachowanie [2].
Znaczenie nadzoru i zmiany codziennych nawyków
Stały nadzór nad psem podczas spacerów i ograniczenie dostępu do potencjalnie niebezpiecznych miejsc to jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów [1]. Równocześnie należy zadbać o odpowiednią ilość ruchu, zabawę i zaangażowanie psa w aktywności umysłowe oraz fizyczne. Odpowiednia stymulacja minimalizuje ryzyko nudy i rozwijania niepożądanych nawyków [1][2].
Wzbogacenie diety jako wsparcie w terapii
Przy podejrzeniu roli niedoborów żywieniowych, warto – po konsultacji z weterynarzem – rozważyć zmianę lub uzupełnienie diety psa. Dzięki temu zmniejszy się motywacja do uzupełniania brakujących składników poprzez jedzenie odchodów [1][2]. Specjalistyczne karmy, suplementy diety oraz intensywnie pachnące naturalne przysmaki mogą skutecznie wspierać proces oduczania koprofagii [2].
Podsumowanie działań krok po kroku
Najskuteczniejszy sposób na oduczenie psa jedzenia swoich lub cudzych odchodów opiera się na kilku filarach. Diagnoza medyczna umożliwia wykluczenie przyczyn organicznych. Skuteczny pozytywny trening komendy „zostaw” oraz nagradzanie za poprawne zachowanie minimalizują ryzyko powrotu problemu. Obserwacja oraz kontrola na spacerach, a także wzbogacenie diety w aromatyczne przysmaki skutecznie ograniczają motywację psa do podejmowania tych zachowań [1][2][3].
Źródła:
- [1] https://www.zooplus.pl/magazyn/psy/zdrowie-pielegnacja-psa/pies-zjada-odchody-przyczyny-i-ryzyka
- [2] https://psibufet.pl/blog/pies-je-kupy
- [3] https://www.psy.pl/artykuly/zachowanie/koprofagia-pies-zjada-kupy

Smart-Pet.pl to portal dla świadomych opiekunów zwierząt. Łączymy wiedzę, doświadczenie i pasję, tworząc przestrzeń, w której pielęgnacja, zdrowie i zachowanie pupili opisujemy bez banałów i uproszczeń.