Czemu szczeniak je swoje odchody i czy trzeba się tym martwić?

Czemu szczeniak je swoje odchody i czy trzeba się tym martwić? Na to pytanie odpowiedź okazuje się złożona: zjadanie własnych odchodów przez szczeniaka, czyli koprofagia, wynika z wielu czynników – od naturalnych instynktów po ewentualne problemy ze zdrowiem lub niedobory żywieniowe. Zachowanie to najczęściej dotyczy szczeniąt, a z wiekiem zwykle ustępuje. Jednak w pewnych przypadkach może sygnalizować poważniejsze problemy i wymagać reakcji opiekuna^[1][2][3].

Dlaczego szczeniak zjada własne odchody?

Koprofagia u szczeniąt, czyli zjadanie własnych lub cudzych odchodów, jest powszechnym zjawiskiem rozwojowym, mającym swoje źródła zarówno w instynktach, jak i okolicznościach środowiskowych^[1][2][3]. Małe psy często podejmują takie zachowanie z czystej ciekawości świata, przy czym odchody są dla nich łatwo dostępnym „eksperymentem”.

Bardzo często szczenięta naśladują zachowania matki, która dla utrzymania czystości w gnieździe zjada ich odchody. W ten sposób u młodych psów wspierane jest również prawidłowe kształtowanie flory bakteryjnej jelit, korzystając z drobnoustrojów obecnych w kale^[3]. Zjawisko to zanika najczęściej wraz z dorastaniem psa.

Możliwe przyczyny koprofagii – wyczerpujące omówienie

Główne powody, dla których szczeniak zjada swoje odchody, to:

• Zaburzenia behawioralne – Brak ruchu, niedostateczna socjalizacja, izolacja (np. trzymanie psa w kojcu) prowadzą do powtarzalnych, niepożądanych zachowań jak zjadanie odchodów^[1][2].
• Niedożywienie lub niedobory żywieniowe – Psy pozbawione odpowiedniej podaży składników pokarmowych próbują uzupełnić niedobory poprzez koprofagię^[1].
• Choroby przewodu pokarmowego – Niewydolność zewnątrzwydzielnicza trzustki, infekcje bakteryjne, cukrzyca i inne choroby trawienne powodują złe wchłanianie, co stymuluje psa do ponownego wykorzystania niestrawionych resztek pokarmowych przez zjadanie kału^[1][2][4].
• Instynkt matczyny i ewolucyjny – Zachowanie to może być śladem ewolucyjnym odziedziczonym po wilkach, u których matki utrzymują czystość gniazda przez zjadanie odchodów szczeniąt. U szczeniąt instynkt ten gra również rolę, zwłaszcza w pierwszych tygodniach życia^[2][3].
• Chęć usunięcia zapachu – Usuwanie kału z własnego terenu, np. z kojca, aby nie zwracać uwagi drapieżników albo opiekunów, jest jednym z powodów, zwłaszcza przy trzymaniu psa w zamknięciu^[1][2].

Kiedy koprofagia powinna niepokoić?

W większości przypadków koprofagia u szczeniąt jest etapem rozwoju i nie stanowi zagrożenia, jeśli znika z wiekiem^[3]. Warto jednak zwrócić szczególną uwagę, gdy:

• Pies zjada odchody regularnie i robi to również po okresie szczenięcym^[1][3].
• Zachowaniu temu towarzyszą objawy chorób trawiennych (biegunka, wyraźna utrata masy ciała, matowa sierść, apatia)^[1][4].
• Pies chowany jest w izolacji lub ma niewiele bodźców i ruchu, co zwiększa ryzyko utrwalenia zachowania z powodu stresu lub nudy^[1].
• Zaobserwowane są inne niepokojące symptomy, jak nagły spadek apetytu czy pogorszenie ogólnej kondycji psa^[1][2].

Diagnostyka i reakcja opiekuna

W przypadku utrzymującej się koprofagii u szczeniaka należy skonsultować się z lekarzem weterynarii w celu wykluczenia niedoborów lub schorzeń przewodu pokarmowego^[1][4]. Diagnostyka powinna obejmować ocenę trawienia, morfologię i analizę diety.

Jeśli przyczyny są behawioralne, warto skorzystać z pomocy behawiorysty zwierzęcego. Rozwiązania mogą obejmować zwiększenie aktywności fizycznej, wzbogacenie otoczenia, zapewnienie lepszej socjalizacji czy urozmaicenie jadłospisu szczenięcia.

Prawidłowo zbilansowana dieta, regularność spacerów oraz odpowiednia stymulacja intelektualna to podstawy działań profilaktycznych, które mogą skutecznie eliminować niepożądane skłonności szczeniąt do zjadania własnych odchodów^[1][2].

Podsumowanie – czy trzeba się martwić?

Koprofagia u szczeniąt najczęściej jest krótkotrwałym i rozwojowym etapem. Jeśli zachowanie ustąpi w miarę dorastania, zwykle nie ma powodów do niepokoju^[3]. Długotrwałe lub nasilające się zjadanie odchodów powinno skłonić opiekuna do działań diagnostycznych i konsultacji ze specjalistą w celu wykluczenia niedoborów pokarmowych czy chorób układu pokarmowego^[1][2][4]. Kluczowe jest, by nie ignorować tego sygnału, a analizować przyczyny i działać kompleksowo dla dobra czworonoga.

Źródła:

• [1] https://www.zooplus.pl/magazyn/psy/zdrowie-pielegnacja-psa/pies-zjada-odchody-przyczyny-i-ryzyka
• [2] https://wojtkowszkolenia.pl/pies-je-kupy-jak-temu-zapobiec-przyczyny-koprofagii/
• [3] https://www.josera.pl/poradnik/wiedza-o-psach/pies-je-kupy.html
• [4] https://animalhotels.com/blog/psy/dlaczego-pies-zjada-swoje-odchody